Pamiętać Foucaulta Władza, wiedza, opór we współczesnej refleksji badawczej - sympozjum w UŁ

Sympozjum poświęcone jest spuściźnie Michela Foucaulta oraz inspiracjom z niej płynącym dla współczesnych analiz władzy, wiedzy, oporu, dyskursu, kondycji podmiotu i granic jego wolności. Choć dla wielu badaczy koncepcja Foucaulta jest już klasycznym i pokrytym szlachetną patyną punktem odniesienia, dla niektórych stanowi wciąż wywrotową i "ojcobójczą" myśl, z której można wyprowadzać nowe sensy. To przez nich Foucault nadal jest "odkrywany" w refleksji nad społecznie rozproszoną władzą-wiedzą. Żywotność jego myśli zdaje si ę wynikać z jej dwoistego charakteru. Foucault zachowuje konsekwentny sceptycyzm wobec wiedzy służącej do opisu świata, w tym wobec samego pojęcia prawdy - to, co uchodzi za prawdę jest ufundowane na arbitralnych rozstrzygnięciach oraz na przygodności i nieciągłości dyskursu. Jednak sceptycyzmowi nie towarzyszy całkowite odrzucenie wartości, jaką może być prawda dla konkretnego indywiduum. Jednostka-podmiot jest zarazem wytworem władzy, jak i instancją, które może stawić jej opór.

W gronie zaproszonych badaczy, dla których koncepcja Foucaulta jest spojrzeniem wciąż intrygującym i prowokującym - także do polemik i krytyki - chcielibyśmy zastanowić się nad miejscem tej myśli w naukach społecznych i humanistycznych w XXI wieku. Interesują nas przede wszystkim:

• współczesne zastosowania pojęć Foucaultowskich (takich jak dyskurs, archiwum, dyspozytyw, rządomyślność, biowładza, podmiot, krytyka, parezja etc.) w refleksji teoretycznej i badaniach empirycznych;

• aktualność lub nieaktualność inspirowanej Foucaultem krytyki władzy, oporu oraz podmiotowości w warunkach neoliberalizmu, a zwłaszcza jego odsłony w Polsce (m.in. w sferze bezpieczeństwa, edukacji, kultury symbolicznej, zdrowia, opieki społecznej, seksualności, polityki lub mediów);

• namysł zarówno nad wywrotowym potencjałem, jak i nad ograniczeniami perspektywy Foucaultowskiej w analizach produktywnego oraz etycznego wymiaru demokracji, ekonomii politycznej i komunikacji społecznej.

Organizatorzy przewidują 25-minutowe referaty oraz dyskusję wokół tytułowego hasła sympozjum. Specjalnym wydarzeniem drugiego dnia będzie dyskusja na temat perspektywy Foucaultowskiej we współczesnych analizach społeczno-pedagogicznych. Współorganizatorem debaty jest Katedra Pedagogiki Społecznej UŁ, a punktem wyjścia artykuły zamieszczone w czasopiśmie "Societas/Communitas" nr 2(16)/2013.

Program konferencji